De Belznickel
Die Geschichte "De Belznickel" (Der Nikolaus) lässt sich sowohl im Bergsträßer Anzeigeblatt als auch im Werk "Bensemer Plaschderstaa" (Bensheimer Pflastersteine) finden. Im Bergsträßer Anzeigeblatt erschien die Geschichte bereits am 10. Januar 1931, in der Monographie, welche Spenden für das neue Bensheimer Schwimmbad bringen sollte, erst im Februar 1934.
De Belznickel
De Adam issen Bächvoggel, wies selte aaner gitt. Däs waaßer aa. Er derf sich groad ouschdelle, wieer will, woaser oufengt, werd nix. Dehaam lesten soi Fraa goar net mäih in die Kich noi. Warum? - Nimmter e Kennche in die Hand, brichtem de Henkel oab. Guckter innen erdene Dibbe noi, ritschtem de Deckel aus de Finger, daß die Schärwe in die Subb orrer ins Gemies falle; bickter sich mol, stäißter mim Buckel es Dällerbräät vunde Wand. Schenkter sich e Keppche Kaffee oi, felltem de Deckel vunde Kaffeekann un schmeißts Gescherr in dausend Sticker orrer blumst in soi Taß, daß de Kaffee inde ganze Umgäjend rumspritzt.
Däs wu ich soag, is net iwwerdriwwe, wäiklich net. Däs issem nemlich alles schun bassiert. Awwer aa sunschd horrer Bäch, wuers Hemm ouriehrt. Mer kennt als driwwer lache, wanns net sou ernschd weer un mern bedauern mißt. - Sou issem neilich mol en Sack voll Kouhle, wuer oabloare wollt, uffdie Fieß gefalle, dasser vier Doa net vor die Deer gekennt hot. Wieer e annermol drauß inde Wisse iwwere Grääwel springe wollt, horrer sich de Fuß veknackst dasser sechs Woche lang an zwaa Steck hot laafe misse. Es Dindefaß, wu soin Klaaner uffde Ouwe geschdellt hot, is groad in dem Aageblick explodiert, wuer mim Kouhlekaschde roikumme is. Er hot domols ausgesähe, als heerer die Wasserbladdern.
Wollter mol aam en Gefalle duh, isser bombesicher debei noigefalle. Sou horrer hennemol soim beschde Froind aus de Batsch hälfe wolle un horrem gutgesproche! E poar Woche druff heerer däswäje beinoh soi ganz Baijes oigebießt. Soi poar Penning, wuer uffde Kaß gehatte hot, häwwe schun vorher de Ruuß krieht. Er hett sichs net traame losse. En Doa zevor horrer noch zu soim Noachber gesoat, wuem haamlich geschdeckt hot, daß die Bank wackelig schdäih deht: „Loß kumme wies will, moi Geld gäiht net kaputt, moi Kassebuch häwwich dehaam inde owwerschd Kumoodschubload leihe.“
Mit aam Wort, en kalesoale Bächvogel is de Adam wies inde ganz Umgäjend kaan zwadde gitt. Däs hot sich aa neilich am Nickloos Oowend wirrer bewiese. Souen Gääleriewerentner, wuer als im Goare schafft, horrem de Ufftroa gäwwe, beiem dehaam de Belznickel ze mache. De Adam hot glei „ja“ gesoat, dann die drei Maik, wuem vesproche sin worrn, häwwem inde Noas gestocke.
Am Nickloosdoa um Uhres sechse isser uffem Haamwäh vum Rasierer Treffert, wuer sich hot balwiern losse, noch zum Koobe Jousäbb uffem Spidoalplatz noigeroare. Wer dem soin „Neie“ kennt, der woaß, daß mer net mit aam Halwe fortgäiht. Alsou isser noch hocke blewwe un hot sich de zwadde Halwe beschdellt. Wieer groad soi Geld uffde Disch gelegt hot, issen Speezel vunem roikumme. Vun dem horrer sich veschwadiern losse, noche Schobbeleng dozebleiwe. „Wannde vun dem noch aan trinkschd, speelschde de Belznickel hoind Dowend nochemol sou gut!“ - Beim Geplaurer sinse aa an die neie Steierpleen vunde Stadt kumme. Däs woar soue Frässe for unsern Adam. Wanner vun neie Steiern gehäijert hot, isser rawiatt worrn. Aa heit wirrer. Er hot oufange ze schenne un hot mit de Aeärm inde Lufd rumgefuchdelt un uffde Disch geschloae, dasses nor sou gekracht hot. De Koobe Jousäbb hot alle iwwerflissige Gläser vum Wertsdisch oabgeraumt, weiler den oalde Bächvogel gekennt hot un Angschd krieht hot, der deerem aus Vesähe alles korz un klaa haage. Im letschde Aageblick hot de Adam doch noch zwaa devu mit soim Aermel vun soim Wammes vewischt. Uff aan Schloa sinse vum Disch runnergeborzelt, daß die Gloassplirrer inde ganze Wertsstobb rumgefloge sin. Um sou willer is de Adam worrn. Er hot goar kaa Konduwidd mäih gehatte. „Noch aan!“, horrer gerufe. „Wann nor die vedammt Stadt, die dräckig... wer is dann iwwerhaapt die Stadt?... m e e r, veschdanne, m e e r sinse niemand annerschd wie m e e r!... un mer losse uns doch net kaputt mache, meer Bäijersleit..." „Vadder, die Modder hot gesoat, Du sollschd glei haam kumme. Du mischd doch hoind Oowend ins Herr Millers" „Ich kumm glei!“, horrer zu soim Klaane gesoat, wu ande Deer stäih blewwe is un uff soin Vadder gewoart hot.
Dehaam hot de Adam noch schnell woas gässe. Dann ganz mirrem leere Moage wollter doch net ins Herr Millers kumme.
Wieer dort ande Hausdeer geklingelt hot, isses Dienschdmäädche rauskumme un horren glei runner in die Wäschkich gefiehrt. Die Kinner deehn schun lang uffde Belznickel luhrn. Er sollt nor mache, dasser ball ferdig weer. Drunne deht schun alles baraad leihe. Sou woars aa. De Adam hot oufange sich rauszestaffiern mit dene Sache, wu inde Weschkich uffem Dreibock gelähe häwwe. Erschd horrer e Poar houche Wasserschdiwwel ougezoge. Er hot lang rumhandiern misse, bisserse iwwer soi House driwwergeschdribbt gehatte hot. Dodebei issem de aane Schlunker oabgeresse. Jez horrer den dicke oalde Belzmandel genumme un is noigeschlubbt. Dann horrer sich en grouße weiße Boart umgebunne, e verobbt Belzkabb uffde Kopp gehockt, en bloe wollene Paldien umde Hals gelegt, e Boar Fauschdhensching ougezoge unde schäinschde Belznickel woar ferdig.
Es Dienschdmäädche hot owwe ande Dräbb schun uffen gewoart. Er hot en Sack mit Niß un Ebbel iwwer die Oachsel gehengt unen Raadel in die Fauschd genumme un is die Dräbb nuffgemoacht. Dunnerlerrer, wie issem do uff aamol sou haaß worrn. Es woar e Krimenalshitz, mädde uffde Stäh horrer mol Hoalt mache misse, weilem die Lufd ausgange is un weiler uff aamol de Kowwel kricht hot, dasser faschd veschdickt weer. Es woare woahri Kallamedääd. Däs Dienschdmäädche is veschrocke, wiese dem Adam soin roure Kopp gesähe hot. „Mer maant, Se heen sich ougestreche“, hotse gesoat. Se sin jo blatschrout im Gesicht.“ „Däs gehäijert zueme Belznickel“, hot de Adam in soin Boart noigebrummt un is weirergedabbt. Wieer owwe uffde Vorplatz kumme is, horren de Herr Miller in Empfang genumme un horren in de Salon gefierht. „Da, stäikese sich mol vorher“, hot de Herr Miller gesoat un horrem e Gläsel „Sieße“ oigeschenkt. Mit aam Zuck hot de Adam däs Gläsel runnergesterzt. Es issem noch ougäwwe worrn, woaser als dene Kinner do droi soae sollt un dann hot de Herr Miller die Fliejeldeer zum Eßzimmer uffgeresse. In dem Aageblick hot de Adam mit dem aane Sackenn e Vaas vewischd, wu uffeme Raddiggo geschdanne hot, dasse mirrem laure Knall uffde Borrem gefalle is. Die Fraa Miller, wu droi bei de Kinner gesoße hot, is uffgefoahrn, als heetse die Krott gepätzt, hot en Läiwekrisch geduh un is uff die Deer vum Salon gesterzt. Uffe Hoar weerse dort mim Adam zammegerennt. Der wollterer ausweische, is awwer dodebei iwwern Debbich gestolwert un batsch, horrer de lange Wäh inde Wohnstobb geläje.
Mer konn sich denke, woas do uff aamool e Lääwe in die Buud kumme is. Die Kinner wu schun e geschloa halb Stunn ganz aadächdig uffde Belznickel geluhrt gehatte häwwe, häwwes jetz mit de Angschd ze duh krieht. Se häwwe laut oufange zu groine un als „Vadder!, Modder!“ gekresche. Es Lamediern hot goar kaa Enn nemme wolle. De Herr Miller woar wie vors Plätz geschloae. Droi hot soi Fraa uffem Borrem gehockt un hot in sich noigeheilt un die Schärwe vun dere neie Vaas uffgeläse. Vorrem, mädde zwische de Ebbel unde Niß hot de Nickloos gelähje un hot sich die Baa gehoalte un gestehnt wieen gefallene Gaul. Inde aißerschd Eck vunde Wohnstobb häwwe soi Kinnercher geschdanne un häwwe geheilt wie die Schloßhind un nooch ehrm Vadder un nooch ehrer Modder gekresche. Es Dienschdmäädche, die Bawett is jetz aa noch roigesterzt kumme. Mit dere zamme hot de Herr Miller de Adam wirrer uff die Baa gebroacht. Awwer de Adam woar sou oab, dasser alles hot bamble losse. Ze zwadd häwwesen anen Sässel gefierht, wuer sich hot noiblumse losse, daß beinoh die Sprungferrern geplatzt weern. Do horrer jetz gehockt wiee Haiselche Uglick un hot als de Kopp hi un hergeschillt. Er hot sich die gräischde Vorwerf gemoacht, dann däs horrer im Stille zugäwwe misse - de Woi - de Woi hot aa veel Schuld an dem Maleer gehatte. Soin Kopp horrem gebrennt wie Feier, er hots net mäih aushoalte kenne. „Awwel gäihts net mäih“, horrer gerufe un hot sich die Kapp mit samtem Boart vum Коpp runnergeresse. Die Bawett hots Lichd ausdrehe wolle; es woar ze speet. Uff aamol häwwe die Kinner, wu awwel noch sou jemmerlich geplärrt häwwe, laut oufange ze lache un als „De Adam!“ gekresche. - - -
Wie de Adam wirrer zu sich kumme is, horrer sich an die Deer gedaschd un hot sich ganz dudmaisig vedrickt. Drauß horrem es Dienschdmäädche die drei Maik in die Hand gedrickt un horrem ganz bätzig gesoat: „Se brauche net mäih ze kumme, es Herr Millers suche sich en annern Mann forde Goarde!“ Sou hot der Dollbohrer vuneme Adam net nor soi Schdell veloorn, er hot aa noch drei Kinnercher de Glaawe ande Belznikel genumme. Belznikelchers soll hoalt kaans speele, wu Bäch hot unde Woi net vetroae konn. -
Illustration von Georg Beringer
Nachfolgende Illustration der Geschichte - diese wurden meist am Ende des Textes eingefügt - gab es nur in der Monographie "Bensemer Plaschderstaa". Die Zeitungsartikel wurden - vermutlich um Platz zu sparen - nicht illustriert.
Zusammenfassung für Nicht-Bensheimer
Die Geschichte „De Belznickel“ erzählt humorvoll und lebendig vom Pechvogel Adam, einem ungeschickten, aber gutmütigen Mann aus Bensheim. Adam wird beauftragt, am Nikolausabend als Belznickel aufzutreten, doch schon im Vorfeld läuft alles schief: Er verletzt sich mehrfach, stolpert über Kohlesäcke und explodierende Fässer, und seine Tollpatschigkeit bringt ihn in allerlei missliche Lagen. Am Abend selbst lässt er sich noch zu einem Kneipenbesuch hinreißen, trinkt zu viel und gerät in Rage über städtische Steuerpläne. Schließlich erscheint er als Belznickel bei Familie Miller, wo sein Auftritt im Chaos endet: Er stolpert, zerstört eine Vase, erschreckt die Kinder und verletzt sich. Die Situation eskaliert, bis Adam enttarnt wird und die Kinder erkennen, dass der Nikolaus nur ihr Nachbar ist. Die Geschichte endet mit der bitteren Erkenntnis, dass Adam nicht nur seinen Job im Garten verliert, sondern auch den Glauben der Kinder an den Belznickel zerstört hat – eine tragikomische Erzählung über einen Mann, der einfach kein Glück hat.